ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΜΑΣ

Μια ακόμα  ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται ικανοποιημένη από τη συμφωνία του Γιούρογκρουπ, με την εκπρόσωπο της κυβέρνησης Ολ. Γεροβασίλη να υπογραμμίζει ότι «εξασφαλίστηκε για μακρύ χρονικό διάστημα η χρηματοδότηση της οικονομίας», με την αξιωματική αντιπολίτευση να παιδεύεται να αρθρώσει αντιπολιτευτικό λόγο με την ελπίδα να αντικαταστήσει γρήγορα στην εξουσία το παρόν κυβερνητικό σχήμα και τους εργαζόμενους εν πλήρει συγχύσει  περισσότερο να γκρινιάζουν και να αυτοοικτίρονται παρά να οργανώνονται και να αντιδρούν.

             Στη Γαλλία πάλι, φαίνεται να κλιμακώνονται από τους εργαζόμενους οι κινητοποιήσεις εναντίον του νομοσχεδίου που γκρεμίζει τα δικαιώματά τους, με  διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία  σ’ όλη τη χώρα, και, πέρα από ολονυκτίες,  με τα συνδικάτα να οργανώνουν απεργίες σε διυλιστήρια, δεξαμενές αποθήκευσης καυσίμων, πυρηνικούς σταθμούς, μεταφορές, και  την κυβέρνηση να στέλνει δυνάμεις ασφαλείας για να άρουν τους αποκλεισμούς.

               Ενώ  στη χώρα μας, όλα αυτά τα χρόνια του μνημονίου ένα μεγάλο τμήμα των εργαζομένων όλο αναρωτιέται για τις αναιμικές κινητοποιήσεις που, χρεώνοντας τες στα κόμματα και το συνδικαλισμό που το πρόδωσε, απορρίπτει κάθε μορφή οργάνωσης, επιμένοντας να θαυμάζει το αυθόρμητο και αυτόνομο  κίνημα το οποίο σαν από θαύμα  θα αναπτυχτεί και θα σαρώσει τα πάντα, θεωρώντας τις απεργίες αναχρονιστικό μέσο αγώνα. Αφού καπηλεύτηκαν διάφορα «κινήματα» –από τις πλατείες μέχρις τις «πατάτες» και «δεν πληρώνω» - τους αγώνες του ΕΑΜ για να γίνει πειστική η ενότητα συμφερόντων όλων όσοι δήλωναν αντιμνημονιακοί, χρεώνοντας στο ΚΚΕ που έμενε σταθερό στον ταξικό αγώνα την αναποτελεσματικότητα των κινητοποιήσεων, τώρα που οι αντιμνημονιακοί ανέλαβαν την κυβέρνηση θρηνούν για την προδοσία και καλλιεργούν τη μοιρολατρία.

Γι’ αυτό και το κείμενο του Δ. Γληνού που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 1942 με τις επισημάνσεις του για τους κινδύνους που απειλούν τον λαϊκό αγώνα έχουν, τηρουμένων των αναλογιών -ο αγώνας μας είναι ταξικός, αντικαπιταλιστικός-, μια επικαιρότητα που μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε και τη δική μας κατάσταση.

               «(…) Μέσα στην σκληρότατη και απάνθρωπη σκλαβιά, την πείνα, την αρρώστια και την εξαθλίωση (…) υπάρχει κι ένας ακόμα εχθρός, ο πιο επικίνδυνος απ’  όλους. Ο εχθρός αυτός είναι κείνος, που καλλιεργεί τη μοιρολατρεία και την ψυχική νάρκωση, όπου έχουν συμφέρο να μας ρίξουν οι καταχτητές μας και οι κάθε λογής σύμμαχοί τους, φανεροί και κρυφοί. Η μια μορφή μοιρολατρείας είναι κείνη που ψιθυρίζει στον καθένα μας πως είμαστε πολύ  μικροί και αδύνατοι για ν’  αντισταθούμε στην κολοσσιαία υπεροχή της δύναμης, που έχουν απέναντί μας οι εχθροί (…). Ο,τι έγινε λοιπόν, έγινε. Νικηθήκαμε, χάσαμε τα πάντα. Ας υποταχθούμε στη μοίρα μας και ας κοιτάζει  ο καθένας να βολέψει τον εαυτούλη του, καταφέρνοντας τα όπως μπορεί (…).

Η δεύτερη μορφή της μοιρολατρείας είνε κείνη, που ψιθυρίζει στ’  αυτί του καθενός μας, πώς κάθε αντίσταση και κάθε αγώνας ενάντια στον εχθρό είνε άσκοπος και κάθε θυσία μάταιη, αφού έτσι κι αλλιώς άλλοι αγωνίζονται να μας λυτρώσουν. Οι εγγλέζοι και οι αμερικανοί, οι ρώσοι και οι κινέζοι όλοι αυτοί παλεύουν τόρα και για λογαριασμό δικό μας. Εμείς αρκετά αγωνιστήκαμε και πάθαμε, ας καθήσουμε τόρα ήσυχοι. Ας σταυρώσουμε τα χέρια μας και ας περιμένουμε  τη λευτεριά σα δώρο δοσμένο από τους άλλους. Το παράδειγμα στη δεύτερη τούτη μορφή της προδοσίας  το δίνουν οι πολιτικοί εκείνοι ηγέτες από τα’  αστικά  κόμματα, που φοβούμενοι το λαϊκό παράγοντα και μη κουνώντας ούτε το μικρό δαχτυλάκι τους για τον απελευθερωτικό αγώνα, περιμένουν νάρθει η στιγμή που με δόξες και τιμές θα ξανακαθήσουν πάλι αυτοί και οι συμμορίες τους στο σβέρκο του ελληνικού λαού. Και είναι προδοσία και τούτη, όπως κι ή άλλη, γιατί όποιος περιμένει να του δώσουν οι άλλοι τη λευτεριά του, είνε κιόλας δούλος για πάντα(…)

Παρ’ όλα αυτά ο ελληνικός λαός έδειξε κιόλας πως δεν εννοεί να συμβιβαστεί με τη σκλαβιά. Πώς όμως θα ενεργήσει, πώς θα οργανωθεί, πώς θα καθοδηγηθεί στην πάλη για να πετύχει το αποτέλεσμα; Σ’ αυτό δείχτηκε ο δρόμος και το δρόμο τον έδειξε το ΚΚΕ υποστηρίζοντας από την πρώτη στιγμή, με όλη τη δύναμη του την πολιτική του εθνικού απελευθερωτικού μετώπου(…)

Τόρα κατανοούμε πως ένας λαός δεν μπορεί ν’  αγωνιστεί για τη λευτεριά του, αναθέτοντας το έργο αυτό σε λίγα άτομα ή σε μερικές ομάδες ή σε μερικά μπουλούκια ή σε λίγους τρομοκράτες ή σε λίγους επαγγελματίες των αγώνων. Μαζική πάλη σημαίνει πάλη ολοκλήρου του λαού. Και επειδή ο απελευθερωτικός αγώνας δε μπορεί να φτάσει ποτέ σε αποτελέσματα αν γίνεται από ασύνταχτα πλήθη ή από μπουλούκια, μαζική πάλη σημαίνει οργανωμένη πάλη,  πάλη του λαού οργανωμένου και κινητοποιημένου προς ένα σκοπό.

Απαραίτητη λοιπόν και πρώτη προϋπόθεση της μαζικής πάλης είνε η οργάνωση ολόκληρου του λαού μέσα στα οργανωτικά πλαίσια που δίνει η ίδια η ζωή του λαού. Το σύνθημά μας λοιπόν το γενικότερο πρέπει να είνε τώρα: “κανένας έλληνας ανοργάνωτος”. Οργανωθείτε όλοι οι εργάτες στα συνδικάτα σας, όλοι μα όλοι χωρίς εξαίρεση. Οι επαγγελματίες στα επαγγελματικά σωματεία σας, όλοι μα όλοι. Οι αγρότες στους συνεταιρισμούς σας, όλοι οι υπάλληλοι δημόσιοι και ιδιωτικοί στα σωματεία σας, χωρίς εξαίρεση.(…). Προμηθευτικοί συνεταιρισμοί, εστίες, συνοικιακές  επιτροπές για συσσίτια, όλα τούτα είνε μια μορφή οργάνωσης. Κανένας, ούτε άντρας, ούτε γυναίκα, ούτε νέος, ούτε παιδί ακόμα δεν πρέπει να είνε ξεκολλημένος, ξεκάρφωτος, άτομο έρημο και ασύνταχτο. (…) Συνδεθείτε και οργανωθείτε. Κινηθείτε και οργανωθείτε. Κινηθείτε ομαδικά για κάθε διεκδικησή σας. Αυτό πρέπει να είνε το γενικό σύνθημα όλων μας. Οι τύραννοι πρέπει ν’ αντιμετωπίζουνε κάθε στιγμή, ένα ενιαίο, οργανωμένο συνταγμένο λαό. Ένα τείχος από στήθη φλογισμένα από τον έρωτα της λευτεριάς και αποφασισμένα για κάθε θυσία. Η παλλαϊκή λοιπόν οργάνωση είνε η πρώτη και απαραίτητη προϋπόθεση για τον παλλαϊκό μαζικό αγώνα. Το να σπρώξουμε λοιπόν όλο το λαό σ’  αυτή την οργάνωση και το να πετύχουμε σε όσο μπορεί μεγαλύτερο βαθμό την οργάνωση αυτή είνε ο πρώτος, ο αμεσότερο σκοπός για τις ενέργειές μας.

Και μόνο σε μια τέτια παλλαϊκή οργάνωση μπορεί να πετύχει ο γενικός φρονηματισμός του λαού, το χτύπημα της μοιρολατρειας, της αδιαφορίας, το ατομικισμού, της προδοσίας κάθε μορφής. Γιατί όλοι θα πρέπει να καταλάβουμε πως η προδοσία αρχίζει από την αδιαφορία. Από τη στιγμή που αποφεύγεις να οργανωθεί, αρχίζεις κιόλας να προδίνεις τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Ο γενικός φρονηματισμός του λαού, το χτύπημα της αδιαφορίας, του ξεγλυστρήματος, του “ας σωθώ εγώ κι ας χαθούν οι άλλοι”, είναι ο δεύτερο άμεσος και σημαντικότατος σταθμός του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Χρέος λοιπόν όλων των συνειδητών αγωνιστών είνε να φρονηματίζουν όλο το λαό γύρω τους, να δυναμώνουν όσους λιγοψυχούν, να κεντρίζουν τους αδιάφορους, να χτυπούν τους τομαρόφιλους, που είνε κιόλας μέσα στην προδοσία (…)»

                                     Δ. Γληνού, «Εκλεκτές σελίδες», τ. τέταρτος, εκδ. Στοχαστής, 1975

ΠΕΡΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Πριν σχεδόν δυο βδομάδες σε πρωινή εκπομπή του ΑΝΤ1 ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος για να υπερασπιστεί το ασφαλιστικό που είχε την προηγούμενη μέρα ψηφιστεί δήλωσε  πως ««Θα έτρεμε η γη έξω από τη Βουλή, αν το νομοσχέδιό μας ήταν "νόμος - λαιμητόμος"» και απαξιώνοντας τις λαϊκές αντιδράσεις ««είδαμε ότι υπήρχαν διαμαρτυρίες από τις οργανώσεις, είδαμε και πόσος κόσμος μαζεύτηκε» προσπάθησε να δικαιώσει τις επιλογές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Στην πραγματικότητα, με τον ισχυρισμό του ο υπουργός αντιστρέφοντας  την διάχυτη απορία για την αναντιστοιχία του μεγέθους των κινητοποιήσεων με την αγριότητα των μέτρων, βγάζει το συμπέρασμα πως ακριβώς το μέγεθος των κινητοποιήσεων δείχνει πως τα μέτρα δεν είναι σκληρά, επιμένοντας να αποδεικνύει το …φιλολαϊκό πρόσωπο της κυβέρνησης χλευάζοντάς μας.

               Για πολλούς από  μάς τους υπόλοιπους, που κάθε υπερψήφιση νομοσχεδίων μας οδηγεί σε ολοένα και μεγαλύτερη εξαθλίωση,  κάθε κινητοποίηση επειδή  δεν έχει άμεσο αποτέλεσμα θεωρείται μάταιη, ενώ βιώνεται προκαταβολικά η ήττα δικαιολογώντας έτσι την αδράνειά μας. Κι επειδή η  εκμετάλλευσή μας πραγματοποιείται  με  διάφορες μεθόδους που διατηρούν τον επιφανειακό χαρακτήρα νομιμότητας, -πρόστιμα, φόροι,  σταθεροποιητικά προγράμματα, κλπ στην τελική νομιμοποιούνται στη συνείδησή μας. Δεν συνειδητοποιούμε ότι όλα αυτά τα μέτρα που θρασύτατα ισχυρίζονται ότι με σπαραγμό καρδιάς οι αυτοπροσδιοριζόμενοι αριστεροί του ΣΥΡΙΖΑ ψηφίζουν ("Θρηνώ γιατί θα ψηφίσω μέτρα που δεν θέλω"  ισχυρίζεται ανερυθριάστως ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Δημαράς ) υλοποιούν τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης και παραπλανημένοι εμείς τους επιτρέπουμε να δικαιολογούν  την επιβολή τους στο κοινωνικό σύνολο σαν κάτι το οικονομικά  αναπόφευκτο και κοινωνικά αναγκαίο.

               Ο ΣΥΡΙΖΑ, όταν η λαϊκή αγανάκτηση άρχισε να αναπτύσσεται σαν ένας  αδιαμόρφωτος  αλλά σημαντικός αντίπαλος  της μνημονιακής πολιτικής, δεν δίστασε να συμπαραταχθεί μαζί του, κατορθώνοντας να υπερκεράσει τελικά τις δυνάμεις της κομμουνιστικής αριστεράς, με λόγο που κολάκευε τις μάζες, αλλά απαλλαγμένο από κάθε ταξικό προσδιορισμό, καταχρώμενος και διαστρεβλώνοντας τον μαρξιστικό λόγο. Κατάφερε έτσι  να στεγάσει χωρίς κλυδωνισμούς  μεγάλα στρώματα εργαζομένων, διαμορφώνοντας σταδιακά και τη δική του ταυτότητα ως διαφορετικό κόμμα εξουσίας, αποδεκτό  μάλιστα και στους κόλπους της αστικής τάξης.  Στην τελική πέτυχε να αναγνωριστεί  σαν χειροπιαστή  προοπτική εξουσίας, χωρίς να βαρύνει πάνω του το στίγμα και η φθορά του παλαιού πολιτικού κόσμου και του πολιτικού  προσωπικού του. Κι έτσι κατόρθωσε, χειραγωγώντας μεγάλα τμήματα εργαζομένων, να εφαρμόσει, προς όφελος της κυρίαρχης τάξης, πολιτικές επιλογές που τα αστικά κόμματα του δικομματισμού θα δυσκολεύονταν να εφαρμόσουν. Και αν τώρα μεγάλο μέρος όσων εναπόθεσαν τις ελπίδες για μια άλλη πολιτική νιώθουν προδομένοι, η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ όμως κατάφερε (απαιτώντας να γίνει αποδεκτό η αριστερά να συνηγορεί στα μνημόνια) σε απόψεις και αντιλήψεις που  ωμά εξυπηρετούν το κεφάλαιο να διεκδικούν δικαιωμένη παρουσία σ’ έναν αριστερό λόγο. Κι έτσι χωρίς να φαίνεται άμεσα και απροκάλυπτα εχθρικός ο ΣΥΡΙΖΑ εξουδετερώνει τον αριστερό λόγο, (η δήλωση του Γ. Κατρούγκαλου πως είναι κομμουνιστής την ίδια σκοπιμότητα εξυπηρετεί) διαστρεβλώνοντας τον, συκοφαντώντας τον με την πολιτική του, ώστε να πειστούν μεγάλα τμήματα εργαζομένων πως διέξοδος δεν υπάρχει. Αρωγός στο έργο αυτό του ΣΥΡΙΖΑ έρχεται και η Ν.Δ που σκοπίμως τον ταυτίζει ιδεολογικά με την κομμουνιστική αριστερά.

               Σκέφτεται κανείς ότι οι συνέπειες της επτάχρονης δικτατορίας σχεδόν μισό αιώνα από την επιβολή της ακόμα μας  ταλανίζουν και μας προσδιορίζουν.  Γιατί με την πτώση της θεωρήθηκαν τα αιτήματα του πολιτικοκοινωνικού εκδημοκρατισμού και εκσυγχρονισμού του συστήματος επαναστατικά κι επειδή και κομμουνιστές πάλευαν γι’ αυτά ταυτίστηκαν δημοκρατικά αιτήματα και ταξικές διεκδικήσεις. Η αντίσταση στη δικτατορία ομογενοποίησε αστούς και κομμουνιστές και έδωσε την ευκαιρία στην αστική τάξη να περάσει σε μια συναινετική φάση της  ταξικής της ηγεμονίας. Στη μεταπολίτευση θεωρήθηκε η εκπλήρωση δημοκρατικών αιτημάτων, που εντάσσονταν στο γενικό σχέδιο σταθεροποίησης του συστήματος μέσα από τον δημοκρατικό εκσυγχρονισμό  που δεν ήταν απλά επιλογή αλλά και αναγκαιότητα μπρος στην απειλή  των λαϊκών δυνάμεων, ριζοσπαστισμός που οδηγεί στο μετασχηματισμό της κοινωνίας.

               Κι ήρθαν τα μνημόνια που απροκάλυπτα έδειξαν τα όρια του εκδημοκρατισμού και της «κοινωνικοποίησης» του κράτους και αποκάλυψαν τον αριστερό λεγόμενο λόγο που ήθελε να υπερβαίνει τις ταξικές αντιπαλότητες. Σφετεριζόμενος ο ΣΥΡΙΖΑ το λόγο και τους αγώνες των κομμουνιστών επιχειρεί να ασκήσει την πιο ανάλγητη πολιτική όχι απειλώντας και εκβιάζοντας όπως το ΠΑΣΟΚ και η Ν. Δημοκρατία, αλλά υποκρινόμενος τον υπερασπιστή των δικαιωμάτων των εργαζομένων που δεν έχει άλλη εναλλακτική από την πολιτική που ασκεί. Οι συνέπειες της πολιτικής του είναι πιο καταστροφικές απ’  αυτές των κομμάτων του πάλαι ποτε δικομματισμού, γιατί εγκαθιστά την μοιρολατρία και ακυρώνει κάθε προοπτική για μετασχηματισμό της κοινωνίας.

               Καιρός να πάψουμε ν’ αντιμετωπίζουμε το ΣΥΡΙΖΑ σαν κόμμα που υπερασπιζόταν τους εργαζόμενους αλλά για χάρη της εξουσίας τους πρόδωσε. Κι είναι δική μας αφέλεια να χρεώνουμε την πολιτική που ασκεί και το λόγο του που την δικαιολογεί σε αυταπάτες και εξαναγκασμούς. Δεν αυτοκτονεί ο ΣΥΡΙΖΑ και η αριστερά του για τη δική μας σωτηρία.   Ο ρόλος του είναι αυτός ακριβώς που φαίνεται: παραπλανητικός για τις μάζες των εργαζομένων, υποστηρικτικός για το κεφάλαιο.

               Το πρόβλημα λοιπόν πια είναι εμείς τι κάνουμε.

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΓΙΟΥΡΟΒΙΖΙΟΝ

Με την νίκη της Ουκρανίας στο διαγωνισμό της  Eurovision, σ’ ένα μαζικό μουσικό θέαμα, ξεκάθαρα αποκαλύπτεται η επιστράτευση των πάντων στην προπαγάνδα ή δικαίωση των πολιτικών επιλογών της κυρίαρχης εξουσίας της ΕΕ. Με το πρόσχημα του αισθητικού γούστου οι κριτικές επιτροπές  πριμοδότησαν  το  τραγούδι «1944» με το οποίο διαγωνίστηκε η Ουκρανία και αναφέρεται στην απέλαση Τατάρων  από τη χερσόνησο της Κριμαίας εκείνο το έτος, με εντολή των Σοβιετικών –η συνεργασία τους με τους ναζί βέβαια αποσιωπάται.  

Ο διαγωνισμός της Eurovision, με ευρεία απήχηση και με ευρεία κατανάλωση των προϊόντων του, τα τραγούδια που ξεχωρίζουν προωθούνται στη διεθνή αγορά, κι αν θεωρείται ότι δεν προωθεί την τέχνη, σίγουρα όμως είναι ένα παγκοσμίας απήχησης θέαμα που ακριβώς η σημασία του είναι ευθέως ανάλογη της μαζικής κατανάλωσής του. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που ένα παγκόσμιο γεγονός της βιομηχανίας της κουλτούρας  τίθεται   απροκάλυπτα στην υπηρεσία της πολιτικής και  ξαναγράφει την ιστορία κατασυκοφαντώντας τον αντίπαλο δέος του καπιταλισμού, τον κομμουνισμό, και δικαιώνοντας την πολιτική της ΕΕ στην Ουκρανία με την υποστήριξη των φασιστών.   Υποτίθεται πως η πολιτική δεν έπρεπε να έχει καμιά σχέση με το συγκεκριμένο διαγωνισμό, μέχρις που αυτή να παρουσιαστεί αυτοπροσώπως χωρίς μασκαρέματα για να αποκαλυφτεί η απάτη.

Σ’ όλο αυτό το πανηγύρι της Γιουροβίζιον, η αποκάλυψη της πολιτικοποίησης και ιδεολογικοποίησης της θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά στην αφύπνισή μας και τον προβληματισμό μας για το ρόλο της βιομηχανίας της κουλτούρας  αλλά και της τέχνης στη δεδομένη κοινωνική πραγματικότητα, αν δεν είχαμε γίνει  τόσο εύπλαστοι και διαχειρίσιμοι από τον κυρίαρχο λόγο. Η διατήρηση και διεύρυνση της βιομηχανίας της κουλτούρας είχε και  έχει συγκεκριμένο ρόλο, -τη χειραγώγησή μας-, ενταγμένη όπως είναι στη δεδομένη κοινωνική πραγματικότητα που βασίζεται στην καπιταλιστική οργάνωση της παραγωγής, όπου επιδιώκεται η μετατροπή των πάντων σε εμπόρευμα με κερδοφορία και στη δημιουργία ήσυχων και πειθήνιων εργαζομένων, που αποδέχονται αυτόν τον τρόπο οργάνωσης. Και τώρα, μετά από τόσα χρόνια η  αποϊδεολογικοποίηση, η  εξασθένηση και τελικά η εξάλειψη κάθε ίχνους ταξικής συνείδησης από την οργανωμένη βιομηχανία κουλτούρας με τη σύμπραξη και των κρατών μοιάζει να αποδίδει καρπούς –προς όφελος βέβαια της κυρίαρχης τάξης.

 ¨Οσο  για την τέχνη που προσφέρεται  σε εκδηλώσεις της  οργανωμένης βιομηχανίας κουλτούρας το ζητούμενο θα πρέπει να  είναι η αναγνώριση των ειδοποιών χαρακτηριστικών της και των σκοπών που αυτά εξυπηρετούν. Φαίνεται εύπεπτη και εύκολη, με αποκλειστικό στόχο την κατανάλωση και διασκέδαση του κοινού, έχει καταφατικό χαρακτήρα για την υπάρχουσα κατάσταση, απαλλαγμένη όπως παρουσιάζεται από το μόχθο και την αθλιότητα αυτών που αναπαράγουν την κοινωνία με την εργασία τους και γι’  αυτό εκφράζει την κυρίαρχη ιδεολογία. Ετσι,  ακόμα και μέσα από τέτοια πανηγύρια, επιδιώκεται η συγκάλυψη, η ενσωμάτωση  και η μετατροπή της τέχνης σε κάτι ανώδυνο, η τιθάσευση μέσα από την υπονόμευση κάθε τάσης για έκφραση δυνάμεων αμφισβήτησης.  Ανεξάντλητα τεχνικά εφέ, μουσικά προϊόντα που εξαντλούνται στο οπτικό θέαμα, ομοιογένεια και εντυπωσιασμός  στην υπηρεσία της εύκολης συγκίνησης που μας οδηγεί σε μια υπνωτική κατάσταση, δεκτική χειραγώγησης, ώστε σχεδόν αυτοματοποιημένα να απορροφάται ό,τι  προσφέρεται. Το ξαναγραμμένο λοιπόν μάθημα ιστορίας μέσα από το τραγουδάκι της Γιουροβίζιον μπορεί να πείσει περισσότερο από κάθε ντοκουμέντο και ιστορική μελέτη. Κι αυτό γιατί η τέχνη είναι ένα ισχυρότατο μέσο  για την κοινωνική διαμόρφωση της συνείδησής μας.

Σε μια ταξική κοινωνία η τέχνη εκφράζει τα ενδιαφέροντα των διαφόρων τάξεων και αποτελεί ιδεολογικό όπλο πάλης για τις αντιμαχόμενες ταξικές ιδεολογίες. Κι αυτό εξηγεί το ενδιαφέρον των εκμεταλλευτριών τάξεων για τη μαζική κουλτούρα με τα αντίστοιχα καλλιτεχνικά προϊόντα που  προσπαθούν να επηρεάσουν και ιδεολογικά τους ανθρώπους. Εντασσόμενα τα καλλιτεχνικά προϊόντα σε μια επικερδή πολιτιστική βιομηχανία έχουν τον αποκλειστικό στόχο την κατανάλωση, και ήδη μ’ αυτό το χαρακτηριστικό τους εξυπηρετούν την κυρίαρχη τάξη που καθορίζει κι ελέγχει τα μέσα παραγωγής, ενώ δεν αποτυπώνονται οι αντιθέσεις και συγκρούσεις της κοινωνικής ανάπτυξης κι ούτε συμβάλλουν στην αναζήτηση δρόμων και προοπτικών προς την ελευθερία και προς μορφές κοινωνικής ζωής αντάξιας του ανθρώπου.

ΕΠΕΤΕΙΟΙ ΑΛΛΗΛΟΑΝΑΙΡΟΥΜΕΝΕΣ

Κι επειδή μέρα που είναι, 9 Μαΐου, γιορτάζεται η επέτειος της υπογραφής της άνευ όρων συνθηκολόγησης της Γερμανίας το 1945, απόσπασμα από το διάγγελμα προς το λαό στις 9 Μαΐου 1945 του Ι.Β.Στάλιν μας υπενθυμίζει τις θυσίες του σοβιετικού λαού στον αγώνα του εναντίον του ναζισμού. 

       «(…)Οι μεγάλες θυσίες που κάναμε στο όνομα της ελευθερίας κα της ανεξαρτησίας της Πατρίδας μας, οι αμέτρητες στερήσεις και βάσανα που δοκίμασε ο λαός μας στη διάρκεια του πολέμου, η εντατική δουλειά στα μετόπισθεν και στο μέτωπο, που προσφέρθηκαν στο βωμό της Πατρίδας, δεν πήγαν χαμένα και στέφθηκαν με πλήρη νίκη κατά του εχθρού. Η αιώνια πάλη των σλαβικών λαών για την ύπαρξή τους και για την ανεξαρτησία τους έληξε με νίκη ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές κα τη γερμανική τυραννία. Από σήμερα πάνω από την Ευρώπη θα κυματίζει το μεγάλο λάβαρο της λευτεριάς των λαών και της ειρήνης ανάμεσα στους λαούς. Πριν από τρία χρόνια ο Χίτλερ είχε δηλώσει πάνδημα ότι στα καθήκοντά του περιλαμβάνεται να διαμελίσει τη Σοβιετική Ενωση και αποσπάσει από αυτήν τον Καύκασο, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, τη Βαλτική και άλλες περιοχές. Είχε δηλώσει ευθέως: “Θα καταστρέψουμε τη Ρωσία, ώστε να μη μπορεί ποτέ να ορθοποδήσει”. Αυτό ήταν πριν τρία χρόνια. Αλλά δεν στάθηκε δυνατό να πραγματοποιηθούν οι παράλογες ιδέες του Χίτλερ, η πορεία του πολέμου τις εξανέμισε. Στην πραγματικότητα προέκυψε κάτι το εντελώς αντίθετο από κεινο για το οποίο παραληρούσαν οι χιτλερικοί. Η Γερμανία συντρίφτηκε κατακέφαλα. Η Σοβιετική Ένωση πανηγυρίζει τη νίκη, αν κα δεν προτίθεται ούτε να διαμελίσει ούτε να καταστρέψει τη Γερμανία. Σύντροφοι! Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος τελείωσε με πλήρη νίκη μας. Η περίοδος του πολέμου στην Ευρώπη έληξε. Αρχισε η περίοδος της ειρηνικής ανάπτυξης.(…)" 

           Κι επειδή η ημέρα της Ευρώπης γιορτάζεται την 9η Μαΐου, επέτειο της διακήρυξης Σουμάν το 1950, που επισκιάζει την επέτειο της ήττας του φασισμού το 1945, μπορεί στο μήνυμά του ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Π. Παυλόπουλος και κάθε επιφανής προσωπικότητα ανά την Ευρώπη να ισχυρίζεται για την ΕΕ ότι είναι «ο βασικός πυλώνας υπεράσπισης ιδίως της ειρήνης, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης στον πλανήτη» συνδέοντας έτσι τις φρούδες υποσχέσεις της κυρίαρχης τάξης μετά την νίκη των λαών επί του φασισμού με την οικονομική ενοποίηση, σε ένα πρώτο στάδιο, για την κοινή διαχείριση της γαλλο-γερμανικής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα υπό μίας ανώτατης αρχής –οι βάσεις της ΕΕ.

               Η άνευ όρων συνθηκολόγηση και παράδοση των ναζιστικών στρατευμάτων στον Κόκκινο Στρατό την ίδια μέρα στο Βερολίνο περνά στην σκιά, αφού η Ενωμένη Ευρώπη φρόντισε ήδη να εξισώσει κομμουνισμό και ναζισμό. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2008, 409 μέλη του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου υπέγραψαν τη Διακήρυξη θεσπίζοντας την εορτή της 23ης Αυγούστου ως ημέρα μνήμης των θυμάτων του Σταλινισμού και του Ναζισμού. Και μ’ αυτή την πράξη συγκεκριμενοποιούνται οι άοκνες προσπάθειες της άρχουσας τάξης για να καταστραφεί κάθε ελπίδα για την εκ νέου διεκδίκηση από την εργατική τάξη ενός δικαιότερου τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας. Κατασυκοφαντώντας τον κομμουνισμό κι αναγορεύοντας τον καπιταλιστικό τρόπο οργάνωσης της παραγωγής «τέλος» της ιστορίας, η εξέλιξη των συγκρουόμενων συμφερόντων σταματά με τον καπιταλισμό και οτιδήποτε πέραν αυτού είναι αδιανόητο. 

               Κι αν στις χώρες που είχαν απελευθερωθεί από την Αντίσταση εκδηλώθηκαν τάσεις προς εγκαθίδρυση σοσιαλίζοντος καθεστώτος που ελάχιστα συμβιβαζόταν με τον οικονομικό φιλελευθερισμό και προς μια οργάνωση όπου η δημοκρατία δεν θα αποτελούσε απλό τύπο, στην πραγματικότητα οι τάσεις αυτές τελικά σημείωσαν πλήρη αποτυχία και η ανασυγκρότηση της μη κομμουνιστικής Ευρώπης έγινε στα πλαίσια του παλιού οικονομικού και πολιτικού συστήματος –του καπιταλισμού. Μετά το 1947 οι ΗΠΑ αποφάσισαν να μετατρέψουν τους ηττημένους σε συμμάχους τους εναντίον της ΕΣΣΔ και εγκαινίασαν την αντίστροφη εξέλιξη, όπλισαν δηλ. εκείνους τους οποίους ήθελαν να αφοπλίσουν και κατά συνέπεια αποκαθιστούν και αυξάνουν το βιομηχανικό δυναμικό τους. Και η κοινωνική ανισότητα και μετά τον πόλεμο παρέμεινε εξ ίσου έντονη όπως και στο παρελθόν, με κάποιες βελτιώσεις χρονικά περιορισμένες, υπό την πίεση ενός ισχυρού λαϊκού κινήματος και της ύπαρξης της ΕΣΣΔ. 

         Και καταλήγουμε, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και την παγκόσμια κυριαρχία του καπιταλισμού σε επίπεδο στρατιωτικό, οικονομικό και ιδεολογικό, ακόμα κι αν προβάλλει το ερώτημα της μελλοντικής εξέλιξης του καπιταλισμού συγχρόνως να  καλλιεργείται από την κυρίαρχη ιδεολογία η αποδοχή της μονιμότητάς του. 

            Κι επειδή όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων από την κυρίαρχη ιδεολογία καλλιεργείται η μοιρολατρία, πως είμαστε αδύναμοι να τα βάλουμε με μηχανισμούς υπέρτερους, οπότε κάθε αγώνας για αξιοπρεπή και ασφαλή ζωή είναι άσκοπος κι ο καθένας ας κοιτάζει να βολέψει τον εαυτό του, η υπενθύμιση της ήττας του ναζισμού ακυρώνει αυτήν την αντίληψη. Μόνο που μέχρι τη νίκη ο αγώνας είναι μακρύς και δύσκολος και οι θυσίες μεγάλες.  

ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ, ΕΚΤΟΣ ΚΙ ΑΝ…

Εσπευσμένα το Σαββατοκύριακο διεξάγεται συζήτηση για ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου στη Βουλή, στην οποία σ’ ένα ρεσιτάλ υποκρισίας ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ λογοφέρουν σχετικά με τον εμπρησμό της Μαρφιν με την τραγική κατάληξη, που χρησιμοποιήθηκε τα μάλα όλα αυτά τα χρόνια για εκφοβισμό, συκοφάντηση και απαξίωση των μαζικών κινητοποιήσεων. Ο βουλευτής της Ν.Δ Γ. Βρούτσης ανερυθριάστως μιλά για ευαισθησία προς τους εργαζόμενους που κάηκαν και θρασύτατα ο υπουργός Γ.Κατρούγκαλος απαιτεί να αποδίδεται τιμή στους αγώνες. Αμφότεροι βέβαια επι του πρακτέου ταυτίζονται –ανηλεής η επίθεσή τους  στους εργαζόμενους.

Έξι χρόνια τώρα με τα μνημόνια και τα αντίστοιχα οικονομικά μέτρα λιτότητας που εφαρμόζονται περίσσεψαν οι οικονομικές αναλύσεις που καλύπτουν όλες τις πτυχές των μέτρων, ενώ υποβαθμίζονται ή και διαστρεβλώνονται οι  πρακτικές συνέπειές τους, οι  οποίες επειδή εξαρτώνται  από την τροπή που μπορεί να πάρει στο άμεσο μέλλον η ταξική πάλη στη χώρα μας, καταβάλλονται προσπάθειες   να μην μπορέσει το εργατικό κίνημα να γίνει μαζικό, να  ορθώσει το δικό του λόγο, να συγκρουστεί και να δώσει τις δικές του λύσεις στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό πεδίο.  

               Έτσι, σε μια στιγμή που η επονομαζόμενη αριστερά κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ οχυρωμένη στο αλαζονικό κυβερνητικό της οικοδόμημα ακολουθεί την ίδια πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων που εκβάλλει στις σκολιές ατραπούς μιας αέναης φτωχοποίησης, με φραστικούς εξωραϊσμούς των πολιτικών της αποφάσεων, με ρητορικά επιχειρήματα συγκάλυψης της αντιλαϊκής πολιτικής της, συνεχίζει τις άοκνες προσπάθειες για εγκλωβισμό του μεγάλου όγκου των ενεργών δυνάμεων της εργασίας σ’ ένα κοινωνικό και πολιτικό συμβιβασμό που θα εξουδετερώνει κάθε αντίδρασή τους. Κι ενώ φαινόταν πως  βρισκόμαστε σε φάση ύφεσης του εργατικού κινήματος, ώστε να κοντεύουν και οι μικρές και σύντομες εκρήξεις του να είναι όλο και πιο σπάνιες, η απεργία της 4^ης Φλεβάρη έδειξε κάποια στοιχεία ανάκαμψης, ενδείξεις πως ίσως αρχίζει να οικοδομείται ταξική συνείδηση.

               Και δεν είναι μόνο που οι επιπτώσεις της εφαρμογής του ασφαλιστικού δεν αφήνουν καμιά κατηγορία εργαζομένων άτρωτη αυτό που φοβίζει την κυρίαρχη εξουσία για τις αντιδράσεις τους, αλλά περισσότερο ότι υπάρχουν ακόμα πρωτοπορίες σε ετοιμότητα που εντείνουν την επαφή με το χωρίς ταξική συνείδηση και  φοβισμένο κομμάτι της εργατικής τάξης  που βρίσκεται σε κάθε τόπο δουλειάς, και οι οποίες  δουλεύοντας αργά αλλά σταθερά υπονομεύουν,  για να ανατραπεί, τη διάχυτη αντίληψη της κυρίαρχης εξουσίας για την ματαιοπονία κάθε αντίδρασης. Κι αυτό είναι δυνατό, γιατί υπάρχει η πολιτική δύναμη, το ΚΚΕ,  που είναι ικανή να ερμηνεύσει τα πολιτικά και κοινωνικά φαινόμενα, να τα συνθέσει και να συγκρουστεί για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των εργαζομένων και τα δικαιώματά τους.

           Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με την αριστερή φρασεολογία και την δικαιολογία του εξαναγκασμού για τις πολιτικές της αποφάσεις που προβάλλονται σαν υποχρεωτικές χωρίς εναλλακτική, αποβλέπει στο να   συντηρούνται επιφυλάξεις, φόβοι και αμφισβητήσεις των εργαζομένων, που χρόνια παρέμεναν στη γωνία αναθέτοντας σε άλλους διαπραγματεύσεις και συμβιβασμούς,  ώστε, σε συνδυασμό με την αντίληψη ότι οι πολιτικοί και κοινωνικοί αγώνες που ακολουθούν είναι μια σισύφεια πορεία, να υπονομεύονται οι κινητοποιήσεις τους. Κι όμως  μέσα από όλες αυτές τις κινητοποιήσεις, από ταξικές δυνάμεις του ΚΚΕ που δεν απογοητεύονται  και ακολουθούν με πείσμα κάθε αγωνιστική προοπτική που διανοίγεται έστω και με αμφίβολα αποτελέσματα, ακόμα κι αν η μαζικότητα κι η ένταση τους δεν είναι αντίστοιχη αυτών που διακυβεύονται,  γίνεται η ταξική συνειδητοποίηση, έστω αργά και βασανιστικά, οργανώνεται το κίνημα για να   είναι  μαζικό και ταξικό, μακριά από  τον εργατοπατερισμό, τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κράτους και του κυβερνητικού συνδικαλισμού.

Και είναι κρίσιμη η  απόφαση για το χαρακτήρα των κινητοποιήσεων, γιατί  από το είδος της απάντησης  που θα δοθεί από διάφορους κλάδους εργαζομένων  θα εξαρτηθεί το αν και κατά πόσο στις μάχες που έρχονται, θα συνδεθούν η όχι με το ταξικό  κίνημα, με την κίνηση των λαϊκών τάξεων. Το τελευταίο παράδειγμα με τις απεργίες  των δημοσιογράφων είναι εύλογο για την τύχη που μπορεί να έχουν μεμονωμένες κινητοποιήσεις περιχαρακωμένες σε συντεχνιακά αιτήματα κι εγκλωβισμένες σε μια πολύμορφη χειραγώγηση.

Άλλωστε,  για χρόνια, αυτό που βλέπαμε στην πραγματικότητα  των λαϊκών μαζών δεν ήταν άλλη από την εικόνα μιας κατακερματισμένης κοινωνίας. Εργαζόμενοι, κλάδοι εργαζομένων κατέχονταν από κυρίαρχες ιδεολογίες, περιορίζονταν στα συντεχνιακά  συμφέροντα χωρίς πολιτική αναφορά κι εγκλωβίζονταν  με ευκολία σε κόμματα και κινήματα που συντηρούσαν και αναπαρήγαγαν αυτές τις ιδεολογίες και τις αντίστοιχες τους πολιτικές και κοινωνικές πρακτικές. Το δύσκολο δηλ. είναι ότι ο καπιταλισμός, ειδικά σε περιόδους  ύφεσης, επιβάλλει διασπάσεις πάνω στην εργατική τάξη που εκφράζεται με την αποσπασματικότητα στις όποιες αντιδράσεις, που μπορεί να περιοριστεί στα όρια της συντεχνίας.  Οι διασπάσεις που επιβάλλονται οδηγούν τους εργαζόμενους να βλέπουν τα συμφέροντά τους αντιθετικά με εκείνα άλλων κλάδων εργαζομένων. Κι ίσως γι’ αυτό λειτούργησε όλα αυτά τα χρόνια ο κοινωνικός αυτοματισμός,  κλάδοι εργαζομένων εναντίον αλλήλων. Και γι’  αυτό αποθεώθηκε η αμφισβήτηση  κάθε μορφής οργάνωσης και το αυθόρμητο, ώστε να μην υπάρξει εκείνη η πολιτική δύναμη που θα οργανώσει και θα συσπειρώσει.

Όσο υπάρχουν όμως οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής  και το πολιτικό σύστημα που τις αντιστοιχεί, η εργατική τάξη, με όλες τις μορφές της, δεν θα πάψει να αποτελεί τον αποφασιστικό και αναντικατάστατο αντίπαλο του κεφαλαίου. Και είναι το κόμμα της, το ΚΚΕ, που έχει αναλάβει το βάρος του αντικαπιταλιστικού αγώνα. Γι’ αυτό και τις επόμενες μέρες πρέπει να είναι μαζική η συμμετοχή των εργαζομένων στο κάλεσμά του για αντίδραση στο ασφαλιστικό …εκτός κι αν θεωρείται ότι ο αντικαπιταλιστικός αγώνας δεν  έχει νόημα, η κυριαρχία του κεφαλαίου είναι αιώνια και η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο πεπρωμένο.