Παρασκευή 15 Μαρτίου 2024

ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ

 

Και να που και η δικαιοσύνη όλο και περισσότερο γίνεται βασικό ανταλλακτικό εμπόρευμα της αστικής μας δημοκρατίας. Αν θέλει κανείς δικαιοσύνη χρειάζεται χρήματα, όποιος όμως χρειάζεται χρήματα πρέπει να ξεχάσει τη δικαιοσύνη. Θέμα συνείδησης δεν μπαίνει γι’ αυτόν που πουλά δικαιοσύνη, ίσα ίσα που η συνείδηση του αποδείχνει την ελευθερία της με το δικαίωμά της να πουλιέται. Άλλωστε είναι αρκετό να θέλει εκείνο για το οποίο την αγοράζει κανείς. Και το θέλει. Αρκεί να της πουν ποιο είναι αυτό που πρέπει να θέλει, για να αναπτύξει επιχειρήματα, που πρέπει να είναι ηχηρά, για να πείθουν και να παραπλανούν. Και αυτό δεν είναι δύσκολο, από τη στιγμή που πιστεύουμε στις διαβεβαιώσεις της κυρίαρχης ιδεολογίας ότι η αστική μας δημοκρατία έχει θέσει προτεραιότητά της την προστασία μας από τις αυθαιρεσίες της εξουσίας. Θαυμάζοντας το διαχωρισμό των εξουσιών είμαστε πεπεισμένοι ότι καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να συγκεντρώσει υπερβολικά μεγάλη δύναμη που να μας συνθλίψει, βέβαιοι για τη λειτουργία της  δικαιοσύνης στην αστική δημοκρατία ως  ακρογωνιαίου λίθου του κράτους δικαίου.
         Πεπεισμένοι λοιπόν για την αμεροληψία της δικαστικής διαδικασίας, την αμεροληψία του δικαστικού σώματος  μείναμε, για μια ακόμα φορά,  εμβρόντητοι από την πρόταση της εισαγγελέως στη δίκη με θύμα τη 12χρονη στο Κολωνό. Η εισαγγελική πρόταση για απαλλαγή λόγω αμφιβολιών του βασικού κατηγορουμένου Η. Μίχου για το κακούργημα του βιασμού πυροδότησε έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις. Κι αυτή είναι μια ακόμα δίκη που εκ των πραγμάτων αποδεικνύει την αλληλεπίδραση της δικαστικής εξουσίας  με τις άλλες δομές του πολιτικού συστήματος όχι απλώς  ως εξωτερικών  παραγόντων, αλλά ως στοιχεία του κυρίαρχου  συστήματος διακυβέρνησης. Γιατί  είναι πολιτικός μύθος ότι οι δικαστές και οι άλλοι συμμετέχοντες στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης είναι υπεράνω πολιτικής και ότι αποφασίζουν καθαρά βάσει του νόμου. Ένας μύθος  πολύ χρήσιμος για τη νομιμοποίηση των πράξεων των δικαστών και την αποδοχή τους από το κοινό, κάνοντας σεβαστές τις αποφάσεις τους, χωρίς άσκηση βίας.
         Όταν κοιτάζει κανείς την αστική μορφή δημοκρατίας μέσα από τον ταξικό φακό, είναι ξεκάθαρο ότι δεν είναι η δικαιοσύνη ο δρόμος για να ξεπεραστούν οι θεμελιώδεις ταξικοί ανταγωνισμοί που έχουν τις ρίζες τους στο καπιταλιστικό σύστημα. Οι θεμελιώδεις νόμοι των αστικών μας δημοκρατιών με τις  διακηρύξεις τους για την ισότητα όλων των πολιτών ενώπιον του νόμου φαίνεται να μην ισχύουν κάθε φορά που θα πρέπει να προστατευτεί το αστικό κράτος ή ακόμα και μέλη της αστικής τάξης. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε η Ένωση Εισαγγελέων για την κριτική που δέχτηκε η εισαγγελική πρόταση, η έκφραση  της ανησυχίας της για τις «τακτικές λεκτικής βαρβαρότητας σε βάρος των λειτουργών της Δικαιοσύνης» εδράζεται στη διαδεδομένη πεποίθηση, που επαναλαμβάνεται και στην ανακοίνωση, για το ελεύθερο και ανεξάρτητο φρόνημα των δικαστικών λειτουργών. Μόνο που οι συμμετέχοντες στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης δεν είναι ούτε κι αυτοί υπεράνω πολιτικής που αποφασίζουν καθαρά βάσει του νόμου οι οποίοι νόμοι βέβαια  ούτε και αυτοί δημιουργούνται και λειτουργούν εν κενώ. Οι νόμοι στην πραγματικότητα συγκαλύπτουν την επιβολή εξουσίας από την κυρίαρχη τάξη και τη σύνδεση της με τις οικονομικές βάσεις οργάνωσης της κοινωνίας, εξωραΐζοντας  τον ταξικό χαρακτήρα απονομής της δικαιοσύνης.
          Πολιτικοί, δικαστικοί, δημοσιογράφοι προσπαθούν ο λόγος τους να λειτουργήσει κατευναστικά απέναντι στη λαϊκή οργή για την  εισαγγελική πρόταση, που στηρίζεται ή  σε ελλιπή στοιχεία ή σε μεροληπτική αξιοποίησή τους, η οποία αν μη τι άλλο είναι ενδεικτική της ταξικής διάστασης της δικαιοσύνης. Όταν η λαϊκή οργή εκφράζεται με κινητοποιήσεις η κυρίαρχη εξουσία θα πρέπει να την χειραγωγήσει ανανεώνοντας την εμπιστοσύνη σε μια δικαιοσύνη που διαφημίζεται ότι βρίσκεται δίπλα στον καταδιωκόμενο και παγιώνοντας την πεποίθηση για την αμεροληψία της δικαστικής διαδικασίας. Όλοι αυτοί βάζουν …πλάτη, με το αζημίωτο βέβαια, για να πραστατέψουν  τα δικά τους προνόμια διαφημίζοντας για τους υπόλοιπους ιδανικά και δικαιώματα στα χαρτιά και απαιτώντας από όλους μας να ζούμε περισσότερο από ανύπαρχτα αγαθά παρά από πραγματικά. Η  πραγματική τους τέχνη της διακυβέρνησης είναι να συντηρούν αυτές τις αυταπάτες και να καταφέρνουν να τους χρωστούν ευγνωμοσύνη ακόμα κι αυτοί που τους ληστεύουν.
        Τέτοια απαίτηση έχει η κυβέρνηση μέσω του υπουργού της Α. Γεωργιάδη, ο οποίος πουλά στους ασφαλισμένους ό,τι έχει απομείνει από ένα ξεχαρβαλωμένο σύστημα υγείας, που έπαψε να είναι δωρεάν, κοροϊδεύοντας χωρίς αιδώ τους εργαζομένους για αναβάθμιση των υπηρεσιών του. Η υπεροψία της κυρίαρχης εξουσίας κερδοσκοπεί πάνω στις ιδέες που εμπνέουν, χρησιμοποιώντας το απόθεμα των προϋπαρχόντων μύθων  των κοινωνικών διεκδικήσεων,  για να δικαιολογεί τις επιλογές της. Ο λόγος πάντα περί ανθρώπινων δικαιωμάτων και ισότητα, μεταρρύθμιση και ανάπτυξη. Είναι τόσο απίστευτος ο κυνισμός, τόσο αριστοτεχνικά σχεδιασμένος χρόνια τώρα ο εξανδραποδισμός των εργαζομένων με κολακείες και υποσχέσεις, ώστε να μην αντιληφθούν τη θανατερή νάρκωση τους σε μια αντιδραστική κατάσταση για να σπάσουν τα δεσμά τους.  
         Οι μεγάλες διαδηλώσεις στην επέτειο του εγκλήματος των Τεμπών, οι δίμηνες κινητοποιήσεις στον χώρο της εκπαίδευσης, τα αντιπολεμικά συλλαλητήρια, η οργή για την εισαγγελική πρόταση είναι ενδείξεις ότι το λαϊκό κίνημα βγαίνει από το περιθώριο και δρομολογείται  η οργάνωσή  του στους χώρους δουλειάς και στους μαζικούς χώρους.
G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Κι αν οι μεγάλες διαδηλώσεις της απεργίας την  ημέρα της επετείου του εγκλήματος των Τεμπών μαζί με τις συνεχιζόμενες κινητοποιήσεις στο χώρο της Παιδείας για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια  δείχνουν τη δυναμική ενός κινήματος που μοιάζει να βρίσκει το βηματισμό του αντιδρώντας στις πολιτικές που συνέδρια, όπως αυτό που συνδιοργάνωσε η εφημερίδα Καθημερινή,  θέλουν να καταξιώσουν, κάποια συνέδρια κομμάτων μοιάζουν να  παραπέμπουν στα  προσεχώς της πολιτικής σκηνής. Ο λόγος βέβαια για το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και όχι γενικά για τα τραγελαφικά που έλαβαν χώρα εκεί, αλλά για τον ίδιο τον πρόεδρό του τον  Σ. Κασσελάκη. Η κορυφαία στιγμή του στο συνέδριο ήταν όταν υψώνοντας το δάχτυλο κατηγόρησε τους συνέδρους στις πρώτες σειρές επειδή δεν χειροκροτάνε, προτρέποντας τα  έξαλλα πλήθη να σηκωθούν όρθιοι για να πάρουν το κόμμα στα χέρια τους. Με το τέλος του συνεδρίου μοιάζει να ήρθε και το τέλος της  σοσιαλδημοκρατίας του ΣΥΡΙΖΑ, αφού εκτέλεσε το έργο που η κυρίαρχη τάξη της ανέθεσε. Δεν της απόμεινε παρά να μετατραπεί στο μέσο για να επιβληθεί, με ενέργειες που φτάνουν στα όρια του γελοίου, η λατρεία ενός προσώπου, του προέδρου Σ. Κασσελάκη, ενισχύοντας τον δρόμο που άνοιξε η Ν.Δ προς μια αυταρχικότητα με άδηλη κατάληξη.
          Δεν καινοτομεί ο ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθεια επιβολής του προέδρου του  ως ηγέτη ή χαρισματικής προσωπικότητας,  αφού η Ν.Δ με όλο το κομματικό και κρατικό μηχανισμό έχει προηγηθεί για να επιβάλλει, με ανάλογες ακόμα και γελοίες ενέργειες, τον Κ. Μητσοτάκη ως ανεπανάληπτη προσωπικότητα. Η προσωποποίηση της εξουσίας δεν αρχίζει με τον Κασσελάκη, αλλά σε τέτοιο βαθμό έχει ξεκινήσει με τον Κ. Μητσοτάκη, που χωρίς αντίπαλο είναι φυσικό να είναι όντως παντοδύναμος και βέβαια άψογος. Αυτό το διαφημιζόμενο επιτελικό κράτος στην πραγματικότητα είναι η υποταγή του πολιτικοδιοικητικού προσωπικού στον αρχηγό του κυβερνώντος κόμματος, τον Κ. Μητσοτάκη. Η εμφανής υποταγή  στον Κ. Μητσοτάκη όλων όσοι κατέχουν θέση εξουσίας είναι η καθοριστική διάσταση  για την ανάδυση του δήθεν χαρισματικού τρόπου κυριαρχίας του. Δεν υπάρχει δράση της κυβέρνησης που να μη τονίζεται ότι γίνεται με «εντολή Κ. Μητσοτάκη», δεν υπάρχει συστημικός δημοσιογράφος που να μην μένει εκστατικός στις ικανότητες του πρωθυπουργού. Ο Κ. Μητσοτάκης εμφανίζεται να έχει πάντα δίκιο, το διακηρύττουν η πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης, του πολιτικού και ακαδημαϊκού κατεστημένου, εκθειάζονται οι αρετές του, όλοι οι υπεύθυνοι, συμπεριλαμβανομένων των πιο ισχυρών, σέβονται, τουλάχιστον δημοσίως, ελάχιστοι αμφισβητούν.  Η απόδοση εκ μέρους του αξιωμάτων σε δικά του πρόσωπα αναδεικνύει την εξαιρετική αυθαιρεσία του, αλλά και εξασφαλίζει την αναπαραγωγή ενός χαρισματικού τρόπου κυριαρχίας με το κάλεσμα των εκλεκτών, που διαφημίζονται ως άριστοι, που υπακούει βέβαια και στη λογική να αποφευχθεί η επισκίασή του. Με την εφαρμογή των κανόνων αυτού του παιχνιδιού, του οποίου ο Μητσοτάκης  θέλει να  είναι κύριος, διασφαλίζεται η κυκλική κυκλοφορία του συμβολικού κεφαλαίου της εξουσίας που κατέχει, αλλά  και η διευρυμένη αναπαραγωγή του. Οι προσωπικότητες που καλούνται από τον ηγέτη να ασκήσουν ευθύνες αναγκάζονται όχι μόνο να επιστρέψουν μέρος της συμβολικής εμπιστοσύνης  που τους δείχνει διορίζοντάς τους, αλλά οφείλουν να του δώσουν μέρος των συμβολικών οφελών της δικής τους δραστηριότητας. Αυτή τη διευρυμένη αναπαραγωγή του συμβολικού κεφαλαίου συμβάλλει να συγκεντρώνει ο Κ. Μητσοτάκης όλο και περισσότερη δύναμη. Όλα τα μέλη του γενικού επιτελείου αποδίδουν στον αρχηγό ένα συμβολικό φόρο τιμής, δηλ. όλες οι δραστηριότητες και όλα τα οφέλη αποδίδονται πάντα στις οδηγίες του Μητσοτάκη ή στην καλή προαίρεσή του. Βέβαια, όλα αυτά γίνονται με την κάλυψη της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που δίνει στην αυθαιρεσία δημοκρατικό μανδύα.  
           Αυτές τις επικοινωνιακές τακτικές ο εξ Αμερικής ορμώμενος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει να τις εξελίσσει έτι περαιτέρω, επιμένοντας κυρίως στην προώθηση της δικής του  εικόνας, για να  δώσει μορφή στη δύναμη και την ικανότητα του, με τον σωματότυπό του και τον καταγγελτικό τόνο του λόγου του. Εμφανίζεται να συγκεντρώνει και να ελέγχει την εξουσία, προς το παρόν μόνο του κόμματος,  απέναντι σε ένα κομματικό επιτελείο εντελώς κατακερματισμένο και διασκορπισμένο.  Στα  επαναλαμβανόμενα βίντεο με τις  ολιγόλεπτες ομιλίες του, όπου αναμειγνύει επιχειρήματα, καταγγελίες και υποσχέσεις από όλο το φάσμα των ιδεολογιών, προσπαθεί με την εικόνα του ν’ αντλήσει στήριξη από τις απογοητεύσεις ενός εκλογικού σώματος χωρίς κατεύθυνση. Ο Σ. Κασσελάκης εικονογραφεί τη δύναμή του για να γίνει σταρ. Το μυώδες σώμα του, που η ένδυσή του αρκούντως αναδεικνύει, εκπέμπει υγεία και δύναμη και οι καταγγελίες του που κατευθύνονται είτε σε πρώην … «συντρόφους» είτε το περισσότερο στην Ν.Δ του Κ. Μητσοτάκη, δικαιώνει και το κεφάλαιο, το οποίο θα πρέπει  να θεωρείται εργαλείο επ’ ωφελεία όλων, και τις επιχειρήσεις, οι οποίες παροτρύνονται για συμμετοχή των εργαζομένων στο μετοχικό τους κεφάλαιο. Εν ολίγοις για το status quo κι αυτός, όπως και ο πρωθυπουργός, δίνει τη μάχη.  
           Ήδη ο τρόπος διακυβέρνησης του Μητσοτάκη έχει οδηγήσει σε μια εξαιρετική προσωποποίηση της πολιτικής εξουσίας και προκαλεί και ένα πισωγύρισμα άλλου τύπου. Δηλ. σ’ εκείνη την εποχή που τα σύνορα μεταξύ του προσωπικού και του θεσμικού, του ιδιωτικού και του δημόσιου δεν είχαν ακόμη καθοριστεί με σαφήνεια και  η φιλοδοξία να ελέγχει τα πάντα και να αποφασίζει για τα πάντα, έξω από κάθε τυπικό περιορισμό, οδηγεί στην απελευθέρωση από καθιερωμένες δημοκρατικές διαδικασίες και από νομότυπα κέντρα λήψης αποφάσεων. Και εγκαθίστανται στο προσκήνιο προσωπικές αντιπαλότητες, ενώ παραβλέπονται ταξικές συγκρούσεις και συμφέροντα, με τον καπιταλισμό και ιμπεριαλισμό στο απυρόβλητο.    Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη λογική διακυβέρνησης ενστερνίζεται, αρχίζοντας να την εφαρμόζει από το κόμμα στο οποίο έγινε πρόεδρος μόνο και μόνο γιατί είδε φως, ανέβηκε και έπεισε με την εικόνα του για την πυγμή του και με το βιογραφικό, που μόνος του έγραψε, για την επιτυχία του.                                                           Κι αν πριν σαράντα χρόνια λατρεύτηκε ο Α. Παπανδρέου, ήταν όμως  η ύπαρξη ενός λαϊκού κινήματος που καθόρισε την εικόνα που αυτός πρόβαλλε και η δική του δράση ήταν για την τιθάσευση αυτού του κινήματος, που το πέτυχε.  Ο Κ. Μητσοτάκης αντίθετα επιβάλλεται με την  εξουσία που διαθέτει και ο Σ. Κασσελάκης επιδιώκει να διαμορφώσει μια φιγούρα χαρισματικής κυριαρχίας που η σωματική του ρώμη αναδεικνύει. Και κάπου εδώ ελλοχεύει η μυστικιστική πίστη σ’ έναν υπεράνθρωπο σωτήρα, που τα ξέρει όλα, που τα βλέπει όλα και ξέρει τις ανάγκες των ανθρώπων, που οδήγησε στη λατρεία φασιστικών ηγετών. Κι επειδή φαίνεται ότι είναι διατεθειμένος να παίξει ο Κασσελάκης έναν τέτοιο ρόλο κι επειδή δεν αρκούν κάποιες  εγγενείς ιδιότητές του που θα τον βοηθήσουν σ’ αυτό ούτε τα σκηνοθετημένα βιντεάκια του, ο κίνδυνος για διολίσθηση σε φασιστικές πρακτικές μέσα κι έξω από το κόμμα είναι υπαρκτός. Γιατί για να προβληθεί σαν μεγάλος ηγέτης εξαρτιέται, όπως και ο Κ. Μητσοτάκης, από τη δομή του καθεστώτος, από μια ορισμένη διαμόρφωση εξουσίας, δηλ. από ένα σύνολο σχέσεων αλληλεξάρτησης ανάμεσα σε ομάδες συμφερόντων που κατά κανόνα ευνοούν τη συγκέντρωση εξουσίας και δύναμης στα χέρια λίγων ανθρώπων, από ένα σύστημα κυριαρχίας που βασίζεται στον έλεγχο της συμμόρφωσης. Γι’ αυτό και  η  εικόνα του Κασσελάκη στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει απειλητική, γιατί η επικράτησή της προϋποθέτει ήδη την κυριαρχία μηχανισμών που επεκτείνονται να ελέγξουν πέρα από το κόμμα των οπορτουνιστών και  ολόκληρη την κοινωνία.
              Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ εικονογράφησε τις μεγάλες ανατροπές που ύπουλα και ανεπαίσθητα έχουν διαποτίσει την πολιτική σκηνή. Κανένα αυταρχικό καθεστώς στις μέρες μας δεν απαρνιέται την δημοκρατία ούτε καν παραδέχεται την αυταρχικότητά του και βέβαια δεν εγκαθίσταται από τη μια μέρα στην άλλη. Συχνά αυτό διαρκεί χρόνια και περιλαμβάνει την εφαρμογή συνεχών μέτρων και νομοθετικών αλλαγών που σκοτώνουν τα πολιτικά δικαιώματα βήμα προς βήμα, ενώ η γιγάντια μηχανή πληροφόρησης ελέγχει τη σκέψη μας, διαμορφώνοντας το νου. Με την ψυχολογική χειραγώγηση μαζικής κλίμακας και  με δόλωμα υποτιθέμενες χαρισματικές προσωπικότητες δεν μας επιτρέπεται  να το αντιληφθούμε και πιστεύουμε ότι είμαστε ελεύθεροι σε δημοκρατίες με αντικειμενική πληροφόρηση, φιλολαϊκή διακυβέρνηση και συνεχή επιδίωξη της κοινωνικής δικαιοσύνης.  Μέχρι να ξυπνήσουμε σε μια εργασία χωρίς δικαιώματα, σε μια πολιτεία με παραβιασμένα άρθρα του  Συντάγματος, σε μια κοινωνία χωρίς ταξική αλληλεγγύη και το χειρότερο, σε κάποιο πεδίο μάχης.